Terug naar Opeinde / De Pein

Kaarten

De historie van een dorp of gebied kan worden verteld met inspirerende verhalen of teksten en prachtige foto’s. Maar de geschiedenis komt ook tot uitdrukking in historische plattegronden en kaarten. Op deze pagina laten we enkele kaartfragmenten van Opeinde en omstreken zien, vanaf de 17e eeuw tot nu.

Ter referentie: klik hier voor een recente kaart van Smallingerland (december 2013).

Al vanaf de 19e eeuw werd heel Nederland opvallend nauwkeurig in kaart gebracht. De topografische militaire kaarten uit 1830-1850, 1850-1864 en 1927 zijn daar voor Opeinde de eerste voorbeelden van.

Vanaf halverwege de 20e eeuw heeft de Topografische Dienst – het huidige Kadaster – bijna elk decennium een nauwkeurige topografische kaart vervaardigt. Omdat het Opeinder kanaal daarbij telkens precies op de grens van twee kaartbladen is komen te liggen, zijn van deze kaarten hieronder telkens twee versies weergegeven: een westelijke en oostelijke variant.

Daarnaast is Opeinde gekarteerd op de een aantal oudere kaarten van de grietenij (gemeente) Smallingerland: in 1664 door Christianus Schotanus, in 1718 door zijn zoon Bernardus Schotanus en in 1850 door Eekhoff.

Er zijn een aantal websites waarop onder andere bovenstaande kaarten zijn te raadplegen:

  • Watwaswaar.nl – Historische kaarten (ná 1800) en informatie van Nederland.
  • mapserver.sara.nl – Historische kaarten van ná 1800 van Nederland.
  • Hisgis.nl – Onder andere de kadasterkaarten van 1832 per provincie.
  • kaarten.abc.ub.rug.nl – Collectie historische kaarten van de Rijksuniversiteit Groningen (vóór 1800).
  • Landschapsgeschiedenis.nl – Kaarten (ná 1800) van Noord-Nederland en informatie over de Noord-Nederlandse landschappen.

2 reacties

    • Jelle Reitsma op 1 april 2014 om 21:22

    Fantastisch al die kaarten !!
    Heb de volgende kaart in mijn bezit:
    Eastern Holland 1:25,000 – DRACHTEN – second edition (A.E.F) SHEET 2802, printed by Field Survey Squadron R.E. August 1949. Prepared under direction of the Chief of Engineers, U.S. Army by the Army Map Service, U.S. Army, Washington D.C. 1944.. Dus het is een miltaire stafkaart met veel details.
    De kaart beslaat gebied van ruwweg in NW Bergum, in NO Harkema Opeinde, in ZO Ureterperverlaat en ZW Smalle Ee,
    dus gebied Opeinde totaal afgebeeld.
    Zou deze kaart de reeds aanwezige mooie collectie kunnen aanvullen ?
    Met vriendelijke groet,
    Jelle Reitsma.

  1. Goedenavond Jelle,
    Dank voor de suggestie, dat klinkt inderdaad als een mooie aanvulling!
    Beschik je over een gescande/gedigitaliseerde versie van de kaart die je ons kunt toedoen?
    Dan kunnen wij de kaart toevoegen aan de digitale collectie op de site.
    Alvast dank!
    HFDP

Geef een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie gegevens worden verwerkt.