Wegwijzer #5 – Leidyk

Wegwijzer #5 bordDe Leidyk is vandaag de dag de weg die parallel langs de noordkant van de Wâldwei loopt, vanaf het Opeinder Kanaal tot aan de Rydwei. Een leidijk is een waterkering: de Leidyk is ooit aangelegd om water te keren in de tijd dat De Leijen niet bestond en er op die plek een nog onafgegraven veenpakket lag. In tegenstelling tot anno nu lag het gebied ten noorden van Opeinde dus relatief hoog. Problematisch was dat het zure water uit het veen daardoor naar de lagere landbouwgronden in Opeinde liep: een probleem dat met de aanleg van de Leidyk werd verholpen.

De Leidyk tijdens (1718) en na (1849) de vervening van De Leijen. Niet voor niets staan op de onderste kaart de veelzeggende aanduidingen ‘voormalige Leidyk‘ en ‘uitgeveende plas‘. De Binnenleijen werd later ingepolderd.

Nadat men het veenpakket – dat deels het ‘Swartfean’ werd genoemd – in de 17e en 18e eeuw verveende ten behoeve van de turfwinning ontstond het huidige meer De Leijen. Het maakte de Leidyk als waterkering overbodig omdat het gebied flink lager kwam te liggen, deels zelfs onder de grondwaterspiegel. Dat de ‘dyk’ tegenwoordig wordt doorsneden door het Opeinder Kanaal zegt al genoeg over diens huidige waterkerende functie. Oorspronkelijk liep de Leidyk, lange tijd slechts een zandpad, nog verder door in westelijke richting, ongeveer langs de huidige Suderleijen. Tegenwoordig is de Leidyk onderdanig aan de Wâldwei, die deels de route volgt van de oorspronkelijke waterkering.

Ten dele gebaseerd op een Breeduit-column van Peter Terpstra.

Geef een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.